เมนูอาหารเหนือ

10 เมนูอาหารเหนือ อาหารภาคเหลือ เอกลักษณ์ของเมืองล้านนา

เมนูอาหารเหนือ อาหารเหนือเป็น อาหารพื้นเมืองของภาคเหนือ ของประเทศไทย มีลักษณะเด่นคือ ใช้เครื่องเทศและสมุนไพรท้องถิ่นเป็นส่วนประกอบหลัก รสชาติของ เมนูอาหาร เหนือมักเผ็ดร้อน เน้นความหอมของเครื่องเทศและสมุนไพร อาหารเหนือ เป็นอาหารที่มีรสชาติอร่อยและมีประโยชน์ต่อสุขภาพ นิยมรับประทานในชีวิตประจำวันและในงานบุญต่างๆ อาหารเหนือ จึงเป็นอีกหนึ่งเอกลักษณ์ของภาคเหนือที่ควรค่าแก่การอนุรักษ์

ประวัติความเป็นมาของอาหารภาคเหนือ จนถึงปัจจุบัน

อาหารของภาคเหนือ มีรากฐานมาจากวัฒนธรรมการกินของชาวล้านนา ซึ่งสืบทอดมาจากวัฒนธรรมอินเดียและจีน ชาวล้านนานิยมรับประทานข้าวเหนียวเป็นอาหารหลัก และใช้เครื่องเทศและสมุนไพรท้องถิ่นในการปรุงอาหาร เช่น พริก ข่า ตะไคร้ ขมิ้น ใบมะกรูด หอมแดง กระเทียม ยี่หร่า ผักชี เป็นต้น ในช่วงสมัยสุโขทัยและอยุธยา อาหารเหนือได้รับอิทธิพลจากอาหารไทยภาคกลางมากขึ้น ทำให้มีอาหารบางชนิดที่มีลักษณะคล้ายคลึงกัน เช่น แกงเขียวหวาน แกงพะแนง เป็นต้น อย่างไรก็ตาม อาหารเหนือยังคงมีเอกลักษณ์เฉพาะตัวที่โดดเด่น นั่นคือ การใช้เครื่องเทศและสมุนไพรท้องถิ่นเป็นส่วนประกอบหลัก อาหารเหนือในปัจจุบัน ในปัจจุบันอาหารเหนือยังคงเป็นอาหารที่นิยมรับประทานในภาคเหนือ และได้รับความนิยมมากขึ้นเรื่อยๆ ในปัจจุบัน มีการเผยแพร่อาหารเหนือไปยังภูมิภาคอื่นๆ ของประเทศไทยและทั่วโลก ทำให้มี ร้านอาหารเหนือ เปิดขึ้นมากมาย

10 สูตรทำ “เมนูอาหารเหนือ” อร่อยแท้จากคนเมือง ลำแต๊ๆเจ้า

เมนูอาหารเหนือ

ไข่ป่าม

รูปภาพจาก : https://www.pinterest.com/

ไข่ป่าม เป็นอาหารพื้นเมืองของภาคเหนือของประเทศไทย มีลักษณะเป็นไข่เจียวที่ปรุงสุกด้วยวิธีป่าม โดยเทไข่ลงบนใบตองที่ห่อเป็นกระทงหลายๆ ชั้น แล้วนำไปย่างบนไฟอ่อนๆ คอยเติมน้ำใส่ใบตองชั้นล่างเพื่อไม่ให้ไข่แห้ง มีลักษณะคล้ายไข่เจียวและมีกลิ่นหอมอ่อน ๆ ของใบตอง

ส่วนผสมของไข่ป่าม ได้แก่

  • ไข่ไก่
  • เกลือป่น
  • ต้นหอมซอย
  • พริกหยวกซอย (ใส่หรือไม่ใส่ก็ได้)

วิธีทำไข่ป่าม

  1. ตีไข่ไก่ให้เข้ากัน ใส่เกลือป่นและต้นหอมซอยลงไป
  2. ตัดใบตองเป็นแผ่นขนาดประมาณ 10×10 เซนติเมตร ซ้อนกัน 2-3 แผ่น แล้วพับเป็นกระทง
  3. เทไข่ลงไปในกระทงใบตอง
  4. นำไปย่างบนไฟอ่อนๆ คอยเติมน้ำใส่ใบตองชั้นล่างเพื่อไม่ให้ไข่แห้ง
  5. ย่างจนไข่สุกเหลืองทั้งสองด้าน ตักขึ้นเสิร์ฟ

ไข่ป่ามเป็นอาหารที่มีรสชาติอร่อยและมีประโยชน์ต่อสุขภาพ นิยมรับประทานเป็นอาหารเช้าหรืออาหารว่าง คู่กับข้าวเหนียวหรือข้าวสวย

เมนูอาหารเหนือ

แกงฮังเล

รูปภาพจาก : https://www.pinterest.com/

แกงฮังเล เป็น อาหารไทยภาคเหนือ มีลักษณะเป็นแกงที่เข้มข้น สีส้ม รสชาติเผ็ดร้อน นิยมรับประทานคู่กับข้าวเหนียว แกงฮังเลมีต้นกำเนิดจากประเทศพม่า คำว่า “ฮังเล” ในภาษาพม่า แปลว่า “แกง” และ “เล่” แปลว่า “เนื้อสัตว์” แกงฮังเลได้รับความนิยมจากชาวไทยภาคเหนือ และแคว้นสิบสองปันนา ประเทศจีน

ส่วนผสมของแกงฮังเล ได้แก่

  • เนื้อหมูหรือเนื้อวัวหั่นชิ้นพอดีคำ
  • พริกแกงฮังเล
  • น้ำมะขามเปียก
  • น้ำกระเทียมดอง
  • ซีอิ๊วขาว
  • น้ำตาลปี๊บ
  • น้ำมันพืช
  • หอมแดงซอย
  • กระเทียมซอย
  • ใบมะกรูดซอย

วิธีทำแกงฮังเล

  1. ตั้งกระทะใส่น้ำมันพืช ใส่หอมแดงซอยและกระเทียมซอยลงไปผัดให้หอม
  2. ใส่พริกแกงฮังเลลงไปผัดจนหอม
  3. ใส่เนื้อสัตว์ลงไปผัดจนสุก
  4. ใส่น้ำมะขามเปียก น้ำกระเทียมดอง ซีอิ๊วขาว และน้ำตาลปี๊บลงไปเคี่ยวจนน้ำแกงข้น
  5. ใส่ใบมะกรูดซอยลงไป ชิมรสตามชอบ ตักใส่ถ้วยเสิร์ฟ

แกงฮังเลมีรสชาติเข้มข้น เผ็ดร้อน หอมกลิ่นเครื่องเทศ นิยมรับประทานคู่กับข้าวเหนียว แกงฮังเลเป็นอาหารพื้นเมือง ที่ควรค่าแก่การอนุรักษ์

เมนูอาหารเหนือ

อ่องปู

รูปภาพจาก : https://food.mthai.com/

อ่องมันปู เป็นอาหารพื้นเมืองของภาคเหนือของประเทศไทย มีลักษณะเป็นอาหารประเภทยำ รสชาติเผ็ดร้อน นิยมรับประทานคู่กับข้าวเหนียว อ่องมันปูมีต้นกำเนิดมาจากคำว่า “อ่อง” ซึ่งเป็นคำพื้นเมืองของชาวล้านนา แปลว่า “ยำ” อ่องมันปูมีส่วนผสมหลักคือมันปู ไข่ไก่ และเครื่องเทศต่างๆ

ส่วนผสมของอ่องมันปู ได้แก่

  • มันปู
  • ไข่ไก่
  • พริกแห้งป่น
  • กระเทียมป่น
  • หอมแดงซอย
  • ผักชีซอย
  • เกลือป่น
  • น้ำตาลปี๊บ

วิธีทำอ่องมันปู

  1. แกะมันปูออกจากกระดอง ล้างให้สะอาด
  2. ใส่มันปูลงในชามผสม ตามด้วยไข่ไก่ พริกแห้งป่น กระเทียมป่น หอมแดงซอย ผักชีซอย เกลือป่น และน้ำตาลปี๊บ คนให้เข้ากัน
  3. นำไปนึ่งในลังถึงประมาณ 10 นาที
  4. ตักใส่จานเสิร์ฟ
เมนูอาหารเหนือ

น้ำพริกหนุ่ม

รูปภาพจาก : https://www.pinterest.com/

น้ำพริกหนุ่ม เป็น น้ำพริกพื้นบ้านของภาคเหนือ ของประเทศไทย ทำจากพริกหนุ่ม หอมแดง และกระเทียม นำมาย่างและโขลกให้เข้ากัน ปรุงรสด้วยเกลือ น้ำปลา และน้ำมะนาว รับประทานกับผักสดและแคบหมู

ส่วนผสม

  • พริกหนุ่ม 15 เม็ด
  • หอมแดง 9-10 หัว
  • กระเทียม 10 กลีบ
  • เกลือ 1 ช้อนชา
  • น้ำปลา 1 1/2 ช้อนโต๊ะ
  • น้ำมะนาว 2 ช้อนโต๊ะ

วิธีทำน้ำพริกหนุ่ม 

  1. ล้างพริกหนุ่ม หอมแดง และกระเทียมให้สะอาด
  2. นำพริกหนุ่ม หอมแดง และกระเทียม ไปย่างบนเตาถ่านหรือเตาแก๊สจนสุกและเปลือกไหม้
  3. ปอกเปลือกที่ไหม้ออก
  4. ใส่พริกหนุ่ม หอมแดง กระเทียม เกลือ น้ำปลา และน้ำมะนาวลงในครก โขลกให้เข้ากันจนเนียน
  5. ชิมรสตามชอบ
เมนูอาหารเหนือ

ไส้อั่ว

รูปภาพจาก : https://www.pinterest.com/

ไส้อั่ว เป็น อาหารพื้นบ้านของภาคเหนือ ของประเทศไทย ทำจากเนื้อหมูบดผสมกับเครื่องเทศและสมุนไพรต่างๆ เช่น พริกแห้ง หอมแดง กระเทียม ตะไคร้ ข่า ใบมะกรูด ขมิ้น เกลือ และซีอิ๊วขาว นำมายัดใส่ไส้หมูแล้วนำไปย่างจนสุก มีลักษณะเป็นแท่งยาว รสชาติเผ็ดร้อนหอมกลิ่นเครื่องเทศและสมุนไพร

ส่วนผสม

  • เนื้อหมูบด 500 กรัม
  • พริกแห้ง 10 เม็ด
  • หอมแดง 6 หัว
  • กระเทียม 6 กลีบ
  • ตะไคร้ 3 ต้น
  • ใบมะกรูด 10 ใบ
  • ขมิ้น 2 ช้อนแกง
  • เกลือ 1/2 ช้อนชา
  • ซีอิ๊วขาว 1 ช้อนโต๊ะ
  • น้ำมันหอย 1 ช้อนโต๊ะ

วิธีทำไส้อั่ว

  1. ล้างเนื้อหมูให้สะอาด นำไปบดให้ละเอียด
  2. ย่างพริกแห้ง หอมแดง และกระเทียมให้สุก
  3. นำพริกแห้ง หอมแดง กระเทียม ตะไคร้ ใบมะกรูด ขมิ้น เกลือ และซีอิ๊วขาว ใส่เครื่องปั่น ปั่นให้เข้ากัน
  4. ใส่เนื้อหมูบดลงไป ปั่นให้เข้ากัน
  5. นำมายัดใส่ไส้หมู
  6. นำไปย่างจนสุกเหลือง
เมนูอาหารเหนือ

ขนมจีนน้ำเงี้ยว

รูปภาพจาก : https://www.pinterest.com/

ขนมจีนน้ำเงี้ยว เป็นอาหารพื้นบ้านของภาคเหนือของประเทศไทย เป็นอาหารประเภทน้ำแกงที่มีส่วนผสมหลักคือ ดอกงิ้ว เลือดหมู และหมูสับ ใส่เครื่องแกงรสจัดจ้าน รับประทานกับขนมจีนหรือเส้นก๋วยเตี๋ยว นิยมรับประทานเป็นอาหารเช้าหรืออาหารเย็น

ส่วนผสม

  • ขนมจีน
  • น้ำเงี้ยว
  • เครื่องแกงน้ำเงี้ยว
  • หมูสับ
  • ดอกงิ้ว
  • เลือดหมู
  • มะเขือเทศ
  • น้ำปลา
  • เกลือ
  • ผักสด เช่น ผักกาดหอม ผักชี แตงกวา และพริกขี้หนูซอย

วิธีทำ

  1. เตรียมน้ำเงี้ยว โดยนำเครื่องแกงน้ำเงี้ยว กระดูกหมู หรือตีนไก่ และน้ำเปล่า ใส่หม้อต้มจนเดือด
  2. ใส่หมูสับ ดอกงิ้ว และเลือดหมูลงไปต้มจนสุก
  3. ปรุงรสด้วยน้ำปลาและเกลือตามชอบ

วิธีทำขนมจีนน้ำเงี้ยว

  1. ตั้งน้ำให้เดือด ใส่ขนมจีนลงไปลวกจนสุก
  2. ตักขนมจีนใส่ชาม ราดน้ำเงี้ยวลงไป
  3. โรยหน้าด้วยผักสดและพริกขี้หนูซอย
เมนูอาหารเหนือ

ข้าวซอยไก่

รูปภาพจาก : https://www.pinterest.com/

ข้าวซอยไก่ เป็น อาหารยอดฮิตของภาคเหนือ ของประเทศไทย เป็นอาหารประเภทก๋วยเตี๋ยวน้ำแกงที่มีส่วนผสมหลักคือ เส้นข้าวซอย ไก่ และน้ำแกงรสเผ็ดหอมเครื่องแกง นิยมรับประทานเป็นอาหารเช้าหรืออาหารเย็น

ส่วนผสม

  • เส้นข้าวซอย
  • ไก่
  • เครื่องแกงข้าวซอย
  • หัวกะทิ
  • หางกะทิ
  • น้ำตาลปี๊บ
  • น้ำปลา
  • เกลือ
  • ผักสด เช่น หอมแดงซอย ผักกาดดอง พริกขี้หนูซอย และมะนาว

วิธีทำ

  1. ทำน้ำแกงข้าวซอย โดยนำเครื่องแกงข้าวซอย หัวกะทิ และหางกะทิ ใส่หม้อต้มจนเดือด
  2. ใส่ไก่ลงไปต้มจนสุก
  3. ปรุงรสด้วยน้ำตาลปี๊บ น้ำปลา และเกลือตามชอบ

วิธีทำข้าวซอยไก่

  1. ลวกเส้นข้าวซอยให้สุก
  2. ตักเส้นข้าวซอยใส่ชาม ราดน้ำแกงลงไป
  3. โรยหน้าด้วยผักสดและพริกขี้หนูซอย
เมนูอาหารเหนือ

ลาบหมูคั่ว

รูปภาพจาก : https://www.pinterest.com/

ลาบหมูคั่ว เป็นอาหารพื้นบ้านของภาคเหนือของประเทศไทย เป็นอาหารประเภทลาบที่มีส่วนผสมหลักคือ หมูสับ ข้าวคั่ว พริกลาบ กระเทียม หอมแดง มะนาว น้ำปลา เกลือ และผักสดต่างๆ นิยมรับประทานเป็นกับข้าวหรืออาหารว่าง

ส่วนผสม

  • หมูสับ 500 กรัม
  • ข้าวคั่ว 1 ถ้วย
  • พริกลาบ 2 ช้อนโต๊ะ
  • กระเทียมสับ 2 ช้อนโต๊ะ
  • หอมแดงซอย 1 ถ้วย
  • มะนาว 1 ลูก
  • น้ำปลา 1 ช้อนโต๊ะ
  • เกลือ 1/2 ช้อนชา
  • ผักสด เช่น ผักชี ผักแพรว ต้นหอม และสะระแหน่

วิธีทำลาบหมูคั่ว

  1. ตั้งกระทะ ใส่น้ำมันพืชเล็กน้อย ใส่หมูสับลงไปผัดจนสุก
  2. ใส่ข้าวคั่ว กระเทียมสับ และหอมแดงซอยลงไปผัดให้เข้ากัน
  3. ใส่พริกลาบลงไปผัดให้เข้ากัน
  4. ปรุงรสด้วยมะนาว น้ำปลา และเกลือตามชอบ
  5. ใส่ผักสดลงไปคลุกเคล้าให้เข้ากัน
เมนูอาหารเหนือ

แกงกระด้าง

รูปภาพจาก : https://www.blockdit.com/

แกงกระด้าง เป็นอาหารพื้นบ้านของภาคเหนือของประเทศไทย นิยมใช้ขาหมูเป็นส่วนประกอบสำคัญ เพราะมีเอ็นอยู่ภายในเป็นจำนวนมาก ดังนั้นเมื่อนำมาเป็นส่วนประกอบหลักในการแกงจะทำให้แกงข้น หรือกระด้างได้ง่าย ในปัจจุบันมักเติมผงวุ้นลงไปด้วยเพราะผงวุ้นทำให้แกงกระด้างได้ดีและเร็วขึ้น แกงกระด้างมี 2 สูตร คือ

  • สูตรแบบเชียงใหม่ จะใส่เครื่องแกงเพียงเล็กน้อย เน้นรสชาติของขาหมูและเอ็น
  • สูตรแบบเชียงราย จะใส่เครื่องแกงเข้มข้น สีแดงส้มจากพริกแห้ง

ส่วนผสม

  • ขาหมู 1 ขา
  • น้ำสะอาด 4 ลิตร
  • เครื่องแกงแกงกระด้าง
  • เกลือ 1 ช้อนชา
  • ผงปรุงรส 1 ช้อนชา
  • ต้นหอมผักชีสำหรับโรยหน้า

วิธีทำแกงกระด้าง

  1. ล้างขาหมูให้สะอาด ตัดแต่งส่วนที่ไม่ต้องการออก
  2. ใส่ขาหมูลงในหม้อ ใส่น้ำให้ท่วม ต้มจนเดือด
  3. ปรุงรสด้วยเครื่องแกง เกลือ และผงปรุงรส
  4. เคี่ยวด้วยไฟอ่อนจนขาหมูเปื่อยและน้ำแกงข้น
  5. โรยหน้าด้วยต้นหอมผักชี พร้อมเสิร์ฟ
เมนูอาหารเหนือ

แอ่บอ่องออ

รูปภาพจาก : https://www.youtube.com/

แอ่บอ่องออ หรือ แอ๊บสมองหมู เป็นอาหารพื้นบ้านของภาคเหนือของประเทศไทย คำว่า “แอ่บ” หมายถึง การห่ออาหารด้วยใบตอง ส่วนคำว่า “อ่องออ” หมายถึง สมองหมู อาหารชนิดนี้ทำจากสมองหมูสด นำมาห่อด้วยใบตองแล้วนำไปปิ้งหรือย่างจนสุก มีลักษณะเป็นแท่งยาว รสชาติเผ็ดร้อนหอมกลิ่นเครื่องเทศและสมุนไพร

ส่วนผสม

  • สมองหมู 1 หัว
  • พริกแห้ง 10 เม็ด
  • หอมแดง 6 หัว
  • กระเทียม 6 กลีบ
  • ตะไคร้ 3 ต้น
  • ใบมะกรูด 10 ใบ
  • ขมิ้น 2 ช้อนแกง
  • เกลือ 1/2 ช้อนชา
  • ซีอิ๊วขาว 1 ช้อนโต๊ะ
  • น้ำมันหอย 1 ช้อนโต๊ะ

วิธีทำแอ่บอ่องออ

  1. ล้างสมองหมูให้สะอาด นำไปต้มจนสุก
  2. ย่างพริกแห้ง หอมแดง และกระเทียมจนสุก
  3. นำพริกแห้ง หอมแดง กระเทียม ตะไคร้ ใบมะกรูด ขมิ้น เกลือ และซีอิ๊วขาว ใส่เครื่องปั่น ปั่นให้เข้ากัน
  4. ใส่สมองหมูบดลงไป ปั่นให้เข้ากัน
  5. นำมาห่อด้วยใบตอง
  6. นำไปย่างจนสุกเหลือง

เสน่ห์ของอาหารเหนือ อาหารเมืองที่ชวนหลงไหล

เสน่ห์ของอาหารเหนือ มีมากมาย ดังนี้

  • รสชาติ อาหารเหนือมีรสชาติที่เข้มข้น เผ็ดร้อน หอมกลิ่นเครื่องเทศและสมุนไพร สะท้อนให้เห็นถึงวัฒนธรรมและวิถีชีวิตของชาวล้านนา
  • วัตถุดิบ อาหารเหนือใช้วัตถุดิบจากธรรมชาติเป็นหลัก เช่น ผักสด เห็ด สัตว์ปีก สัตว์เล็ก ฯลฯ จึงทำให้อาหารเหนือมีคุณค่าทางโภชนาการสูง
  • กรรมวิธีการปรุง อาหารเหนือส่วนใหญ่ใช้กรรมวิธีการปรุงแบบดั้งเดิม เช่น ต้ม แกง ผัด ย่าง ฯลฯ จึงทำให้อาหารเหนือมีรสชาติที่กลมกล่อม
  • ความหลากหลาย อาหารเหนือมีหลากหลายเมนู แต่ละเมนูมีเอกลักษณ์เฉพาะตัว จึงทำให้อาหารเหนือเป็นที่นิยมของคนทุกเพศทุกวัย

นอกจากนี้ อาหารเหนือยังมีเอกลักษณ์ที่โดดเด่นอีกประการหนึ่ง คือ การใช้เครื่องแกงสูตรเฉพาะของชาวล้านนา เครื่องแกงเหนือ มีส่วนผสมของพริก หอมแดง กระเทียม ข่า ตะไคร้ ใบมะกรูด ขมิ้น ฯลฯ นำมาตำหรือบดจนละเอียด แล้วนำไปใช้ปรุงอาหาร จึงทำให้อาหารเหนือมีกลิ่นหอมและรสชาติที่กลมกล่อม หากคุณมีโอกาสได้ลองลิ้มชิม รสอาหารเหนือ คุณจะสัมผัสได้ถึงความเสน่ห์ของอาหารเหนือที่ไม่เหมือนใคร